صنعتكار

مقدمه

اگر در صنعت، اتوماسيون يا انتقال قدرت فعاليت داريد، حتماً نام گيربكس حلزوني كتابي را شنيده‌ايد. اين نوع گيربكس به دليل طراحي فشرده، عملكرد نرم و قابليت كاهش دور بالا، يكي از پركاربردترين انواع گيربكس در ماشين‌آلات صنعتي و نيمه‌صنعتي است. در اين مقاله به صورت كامل و سئو شده به بررسي اين گيربكس مي‌پردازيم.

گيربكس حلزوني كتابي چيست؟

Worm Gearbox يا گيربكس حلزوني كتابي  نوعي گيربكس صنعتي است كه از دو چرخ‌دنده، يكي مارپيچي (حلزون) و ديگري چرخ‌دنده حلزوني بهره مي‌برد. اين سيستم انتقال قدرت با زاويه ۹۰ درجه بين ورودي و خروجي طراحي شده و به دليل فرم بدنه مربعي يا مستطيلي‌اش، به آن كتابي گفته مي‌شود.

اجزاي تشكيل‌دهنده گيربكس حلزوني كتابي

1. موتور ورودي (Electric Motor)

2. ماردون يا شافت مارپيچي (Worm Shaft)

3. چرخ‌دنده حلزوني (Worm Gear)

4. پوسته آلومينيومي يا چدني (Housing)

5. ياتاقان‌ها و آب‌بندها (Bearings & Seals)

مزاياي گيربكس حلزوني كتابي

• طراحي فشرده و كم‌حجم

• كاهش دور بالا با نسبت‌هاي مختلف

• صداي كم در حين كار

• عملكرد نرم و بدون لرزش

• قابليت خودقفل‌شوندگي در بعضي مدل‌ها

• نصب آسان در فضاهاي محدود

معايب گيربكس حلزوني كتابي

• بازده پايين‌تر نسبت به ساير گيربكس‌ها (حدود ۵۰ تا ۹۰٪)

• افزايش حرارت در دورهاي بالا

• نياز به روغن‌كاري مداوم براي افزايش عمر مفيد

كاربردهاي گيربكس حلزوني كتابي

1. گيربكس نوار نقاله

2. بالابرها و آسانسورها

3. دستگاه‌هاي بسته‌بندي

4. صنايع غذايي و دارويي

5. ماشين‌آلات كشاورزي

6. سيستم‌هاي درب اتوماتيك و كركره برقي

عوامل مهم در انتخاب گيربكس حلزوني كتابي

1. نسبت تبديل مورد نياز (Gear Ratio)

2. گشتاور خروجي (Output Torque)

3. سرعت ورودي موتور (RPM)

4. جنس پوسته (چدن يا آلومينيوم)

5. نوع نصب (افقي، عمودي، فلنچي يا پايه‌دار)

6. برند و كشور سازنده

برندهاي معتبر گيربكس حلزوني كتابي

• SEW آلمان

• Motovario ايتاليا

• Bonfiglioli ايتاليا

• Atek

• شاكرين، سهند، ايلماز و دوركو (توليدكنندگان داخلي)

نكات نگهداري و افزايش عمر گيربكس حلزوني

• روغن‌كاري منظم با روغن مناسب (Synthetic يا Mineral)

• جلوگيري از بار بيش از حد (Overload)

• اطمينان از تهويه مناسب و كاهش دماي كاركرد

• بازرسي دوره‌اي ياتاقان‌ها و شفت‌ها

جمع‌بندي

گيربكس حلزوني كتابي با طراحي فشرده، عملكرد نرم و قيمت اقتصادي، انتخابي عالي براي بسياري از كاربردهاي صنعتي و نيمه‌صنعتي است. با انتخاب درست برند، نسبت تبديل مناسب و رعايت نكات نگهداري، مي‌توانيد بيشترين بهره‌وري را از اين نوع گيربكس ببريد.